วันที่ 7 ตุลาคม 68 ที่วัดท่าไทร ต.ท่าทองใหม่ อ.กาญจนดิษฐ์ จ.สุราษฎร์ธานี
วัฒนธรรมอันดีงามของชาวจ.สุราษฎร์ธานี เพื่อสืบสานประเพณีชักพระ-ทอดผ้าป่า และแข่งเรือยาว และเพื่อสืบสานประเพณี “แทงต้ม” (ห่อข้าวต้มลูกโยน) ของชาวพุทธให้คงอยู่ต่อไป โดยตั้งแต่ พ.ศ.2557 เป็นต้นมาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในสุราษฎร์ธานี ได้สนับสนุนงบประมาณอีกด้วย (เขียนโครงการโดยพระมหาบุญโฮม ปริปุณฺณสีโล ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดท่าไทร)
โดยทุกปีในช่วงออกพรรษาจะมีชาวบ้านจากหลายอำเภอทั้งใกล้และไกล ได้ร่วมกัน “แทงต้ม” ในช่วงเทศกาลวันออกพรรษาของทุกปี โดยเฉพาะอย่างยิ่ง วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ ของทุกปี ตั้งแต่เช้ามืดจนกระทั่งดึก ชาวบ้านจะพร้อมใจกันเดินทางมายังวัดท่าไทร เพื่อร่วมกันแทงต้มที่วัดท่าไทร ด้วยความสมัครสมานสามัคคีกัน เพื่อจะได้ใช้ทำบุญตักบาตร และแจกจ่ายประชาชนที่มาร่วมงานบุญชักพระ-ทอดผ้าป่า แข่งเรือยาวของจังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยคณะพุทธบริษัทจะนำขนมต้มไปไว้ในรถพนมพระ และแจกจ่ายให้ประชาชนที่มาทำบุญและร่วมงานประเพณีชักพระฯ อีกด้วย
จิตใจที่เป็นบุญ กระตุ้นย้ำเตือนจิตใจตัวเองให้ทุกคนไปร่วมกิจกรรมด้วยศรัทธา บางคนก็บริจาคสิ่งของ กำลังกาย กำลังทรัพย์ กำลังสติปัญญา และกำลังปากประกาศเชิญชวน บางคนก็บริจาคมะพร้าว ข้าวเหนียว น้ำตาล ถั่ว ใบกระพ้อ แก๊สหุงต้ม ไม้ฟืน ฯลฯ เพื่อเป็นวัตถุดิบในการผลิตข้าวต้มลูกโยน และให้งานประเพณีขับเคลื่อนต่อไปได้ เพราะงานของวัดทุกคนล้วนเป็นเจ้าภาพร่วมกัน คนที่เคยไปร่วมงานบุญแล้ว ต่างก็พูดเป็นเสียงเดียวกันว่า "เมื่อถึงเทศกาลแล้ว พวกเรามีสัญญาใจที่จะมาร่วมงานบุญ และจะได้มาร่วมงานเสมอ" จึงขอเชิญไปร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการขับเคลื่อนและสืบสานงานบุญประเพณีด้วยกันได้เลย แล้วจะได้สัมผัสบรรยากาศของงานบุญประเพณีด้วยตัวเราเอง
สำหรับการ “แทงต้ม” ของวัดท่าไทร ได้ริเริ่มจัดให้มีมาตั้งแต่สมัยอดีตเจ้าอาวาส คาดว่าน่าจะจัดให้มีขึ้นในปีเดียวกันกับที่จัดให้มีงานประเพณีชักพระ-ทอดผ้าป่า ในวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๑ หรือวันออกพรรษา แต่ไม่ปรากฏว่าเป็น พ.ศ.อะไร แต่ได้หยุดชะงักไประยะหนึ่ง และพระเทพพิพัฒนาภรณ์ อดีตเจ้าอาวาสวัดท่าไทร ได้นำพุทธบริษัทจัดทำตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๒๕ เป็นต้นมาจนกระทั่งปัจจุบัน ซึ่งในแต่ละปีจะใช้วัตถุดิบเป็นจำนวนมาก
ตามพุทธประวัติที่ปรากฏว่า พระพุทธเจ้าเสด็จไปจำพรรษาที่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์เพื่อเทศนาอภิธรรมปิฎกโปรดพุทธมารดาจนครบไตรมาสแล้ว เมื่อถึงวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๑ จึงเสด็จลงมาจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ประชาชนพากันไปต้อนรับพระพุทธองค์และทำบุญตักบาตรอย่างเนืองแน่น ซึ่งมีชาวพุทธส่วนหนึ่งได้คิดค้นการห่อข้าวต้มลูกโยน เพื่อให้สามารถใส่บาตรในระยะไกลได้อย่างแม่นยำ แล้วได้นำข้าวต้มลูกโยนไปทำบุญใส่บาตรในวันเทโวโรหณะ ฉลองการเสด็จลงมาสู่โลกมนุษย์ของพระพุทธเจ้าอีกด้วย จึงถือเป็นประเพณีปฏิบัติกันตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมาจนกระทั่งปัจจุบัน
✍️ ข่าว สุพจน์ คำจันทร์ รายงาน