วันที่ 16 กันยายน 2568 พระสุมณฑ์ศาสนกิตติ์ ดร.เจ้าคณะจังหวัดแม่ฮ่องสอน เจ้าอาวาสวัดพระธาตุดอยกองมู เจริญพรว่า วัดพระธาตุดอยกองมู ร่วมกับ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่ฮ่องสอน สืบสานงานประเพณีต่างซอมต่อหลวง (ถวายข้าวมธุปายาส) ประจำปี 2568 ขึ้น ระหว่างวันที่ 14-16 กันยายน 2568 ณ วัดพระธาตุดอยกองมู ต.จองคำ อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน เพื่อเป็นการรื้อฟื้นและสืบสานประเพณีอันดีงามของท้องถิ่น และเพื่อเป็นการประชาสัมพันธ์สร้างการรับรู้ ถึงสิ่งดีงามของบรรพบุรุษที่ได้ดำรงสืบต่อมาให้กับเยาวชนลูกหลานได้รักษาไว้ให้คงอยู่คู่กับเมืองแม่ฮ่องสอนสืบไป
โดยวันแรกของงาน ( ๑๔ กันยายน ๒๕๖๘ )วันแฮนซอมต่อ หรือวันจัดเตรียมพิธีต่างซอมต่อหลวง ได้ร่วมกับคณะศรัทธา ประชาชน จัดเตรียมแต่งดาสถานที่ นำเครื่องถวายข้าวมธุปายาสมาถวายและจัดเตรียมข้าวมธุปายาส สลักผลไม้ เพื่อถวายเป็นพุทธบูชา
วันที่ ๒ ( ๑๕ กันยายน ๒๕๖๘ ) วันต่างซอมต่อหลวง หรือวันประกอบพิธีกรรม โดยพิธีกรรมเริ่มขึ้นในเวลา ๐๓.๐๙ น. ประกอบพิธีหุงข้าวมธุปายาส กวนข้าวมธุปายาส (กวนข้าวทิพย์) และประกอบพิธีถวายข้าวมธุปายาส ทำวัตร-สวดมนต์ ขึ้นวัดฟังธรรมเนื่องในวันธรรมสวนะ และมีพิธีลาข้าวซอมต่อหลวงในช่วงสาย โดยชาวไทใหญ่เชื่อว่า ก้อนข้าวซอมต่อหลวง ถ้านำไปโรยในพื้นที่ไร่ นา จะอุดมสมบูรณ์
วันที่ ๓ ( ๑๖ กันยายน ๒๕๖๘ ) วันจ่าก๊ะ หรือวันแห่งการให้ทาน ให้กำลังใจแก่ผู้ปฏิบัติภาวนา มีการเลี้ยงอาหารผู้ถืออุโบสถศีล ๘ ซึ่งจะจัดขึ้นหลังจากวันพระ ๑วัน โดยในวันนี้ มีผู้ปฏิบัติธรรม(พ่อศีล แม่ศีล อุบาสก อุบาสิกา ) จากวัดต่าง ๆ และคณะศรัทธา มาร่วมพิธี พระสงฆ์สวดถวายพรพระ ถวายภัตตาหารเช้า แด่พระภิกษุสามเณร และเลี้ยงอาหารคณะศรัทธา
ฟังพระธรรมเทศนา ถวายจตุปัจจัยไทยธรรม พระสงฆ์อนุโมทนา เป็นเสร็จพิธี
และมีการจัดนิทรรศการ "ดอยกองมูภูเขาศักดิ์สิทธิแห่งเมืองแม่ฮ่องสอน และประเพณีต่างซอมต่อหลวง" โดยมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่ฮ่องสอน
งานประเพณีต่างซอมต่อหลวง ( ถวายข้าวมธุปายาส )ตามความเชื่อของชาวไทใหญ่ จะทำ “ต่างซอมต่อ” หรือ ถวายข้าวพระพุทธ ที่หิ้งพระประจำบ้าน จากนั้น จะสมาทานศีล สวดมสต์ เจริญภาวนา ไหว้พระ แผ่เมตตา เปรียบเสมือนการเริ่มต้นใหม่ ด้วยความศรัทธาในพระพุทธศาสนาและหลักคำสอนของพระพุทธเจ้า
ในวันพระใหญ่หรือวันสำคัญ ชาวไทใหญ่จะร่วมใจกันร่วมทำข้าวมธุปายาสที่วัด โดยจะเริ่มกวนข้าวตั้งแต่เวลาประมาณ ตี ๓ และนำมาปั้นเป็นก้อน ถวายพระพุทธ จากนั้น ถึงปั้นข้าวฯ ตามจำนวนอายุของแต่ละคนใส่กระทงใบตองที่เตรียมไว้ เพื่อถวายพระประจำวันเกิดหลังเสร็จพิธีกรรม
✍️ ภานุเดช ไชยสกูล สำนักข่าวไทเกอร์นิวส์ รายงาน